Obecnie zabawa w escape roomach stanowi niezwykle popularną rozrywkę, a pokoje zagadek można znaleźć niemal w każdym mieście zarówno w kraju, jak i za granicą. Nie każdy jednak wie, że ich historia jest stosunkowo młoda. Kiedy i w jakim miejscu otwarto pierwszy pokój zagadek? Kto wpadł na pomysł jego stworzenia? Cofnijmy się w czasie, by poznać odpowiedzi.
Pierwszy escape room - jak to się zaczęło?
Wizyta w escape roomie to sposób na oderwanie się od rzeczywistości i duża dawka adrenaliny. Pomysł stworzenia pokoju zagadek, z którego należy w wyznaczonym czasie znaleźć wyjście pojawił się w latach 80. XX wieku. Wszystko zaczęło się od popularnych w tym okresie tekstowych gier komputerowych. Escape roomy dostępne były wyłącznie w wersji wirtualnej. Rozwikłanie zagadek pozwalało przejść na kolejny poziom gry. Przebieg i postęp wydarzeń można było śledzić, czytając komunikaty tekstowe, wyświetlane na ekranie. Poprzez wpisywanie prostych poleceń gracze mieli wpływ na rozwój sytuacji i losy bohaterów.
Na pierwszy escape room w realu trzeba było trochę poczekać. Proste gry, oparte na opisach tekstowych z czasem zastąpiły rozwiązania typu „point and click”. Tym razem należało klikać myszką na znajdujące się w pomieszczeniu przedmioty, by wykorzystać je później w rozwiązywaniu kreatywnych zagadek. Rozwój grafiki uczynił gry bardziej atrakcyjnymi dla odbiorców.
Pierwszy escape room na świecie - gdzie powstał?
W grach typu „point and click” wykorzystywano podobne umiejętności, co we współczesnych escape roomach. Znalezienie wyjścia z pokoju wymagało spostrzegawczości, cierpliwości i logicznego myślenia. Zebranie odpowiedniej ilości wskazówek i rozwikłanie zagadek umożliwiały uczestnikom zdobycie kodu lub klucza do wyjścia, a to oznaczało wygraną. Brzmi znajomo?
Pierwszy escape room na świecie powstał prawdopodobnie w Los Angeles. To tam w roku 2006 grupa zafascynowanych grami przygodowymi przyjaciół postanowiła przenieść ulubioną rozrywkę do rzeczywistości. Pomysł zyskał na popularności na tyle, by zainspirować Japończyków. W 2007 roku Takao Kato staje się twórcą kolejnych pokoi zagadek. W Kioto stworzona zostaje obecna nazwa escape roomów. Z czasem rozrywka zyskuje na popularności w regionie Dalekiego Wschodu, a stamtąd poprzez Chiny i Rosję dociera do Europy.
Pierwszy escape room w Polsce - kiedy?
Wśród krajów europejskich escape roomy najszybciej stały się popularne na Węgrzech. Przyczynił się do tego Attila Gyurkovics, który rozpropagował przeniesioną z wirtualnej rzeczywistości grę w Budapeszcie. Pokoje zagadek pojawiły się także i w Polsce.
Pierwszy escape room został otwarty w 2013 roku, we Wrocławiu. Za tym przedsięwzięciem stali Karol Szkraba i Mateusz Kacprowicz. Rozrywka, polegająca na rozwiązywaniu zagadek po to, by wyjść z pomieszczenia, szybko zyskała wielu fanów w naszym kraju. W latach 2013 - 2018 stworzono ponad 1000 escape roomów, zlokalizowanych nie tylko w największych polskich miastach, takich jak Kraków, Warszawa, Gdańsk czy Poznań, ale też w znacznie mniejszych oraz w popularnych wśród turystów miejscach, np. muzeach oraz kopalniach.
Escape room w Polsce i jego ewolucja
Pierwsze pokoje zagadek w naszym kraju opierały się z reguły na prostych mechanizmach. Punktem wyjścia była pobudzająca wyobraźnię, ciekawa historia. Aby opuścić pomieszczenie należało stawić czoła licznym kłódkom i znaleźć ukryte przedmioty. Wraz z upływem czasu łamigłówki stawały się coraz bardziej atrakcyjne, a twórcy escape roomów coraz częściej sięgali po nowoczesną technologię, by urozmaicić uczestnikom grę.
W wielu pokojach pojawiali się aktorzy. Zmianom uległa także scenografia, która stała się bardziej dopracowana, ułatwiając uczestnikom wprowadzenie do gry. Podczas pandemii pokoje zagadek musiały jednak zostać zamknięte. Twórcy escape roomów wpadli na pomysł, by umożliwić swoim klientom korzystanie z rozrywki bez wychodzenia z domu. Powstał live cam escape room, który zapewnił użytkownikom dostęp online do pokoi zagadek z całego świata. Rozwiązanie to jednak straciło na popularności, gdy otwarcie stacjonarnych escape roomów znów stało się możliwe.
Escape room na świecie - przyszłość pokoi zagadek
Pomysł rozwiązywania łamigłówek w celu odszukania wyjścia z pokoju nie traci na popularności. Ilość kreatywnych pomysłów twórców escape roomów nie maleje. Wręcz przeciwnie. Sięgają oni po nieszablonowe rozwiązania i ciekawe scenariusze. Wszystko po to, by wzbudzić w uczestnikach dreszcz emocji i zapewnić im niesamowitą zabawę.
Co nas czeka w przyszłości? Nowy, inspirowany Skandynawią trend stanowią edukacyjne escape roomy, które nie tylko dostarczają rozrywki, ale też poszerzają wiedzę uczestników z zakresu historii czy przyrody. Stanowią również atrakcyjny sposób na doskonalenie kompetencji analitycznych oraz społecznych. Popularności nabiera także pomysł wykorzystania escape roomów do promocji turystycznej regionu lub miasta. Nie można też zapomnieć o trendzie turystyki escape roomowej, polegającej na odwiedzaniu pokojów zagadek z całego świata i tworzeniu ich rankingów.
